[Nettime-nl] Veiligheidsdiensten over de schreef

["Eveline Lubbers" <evel@xs4all.nl>]

Rondom de aanleg van de Betuweroute heeft een innige samenwerking te 
bestaan tussen veiligheidsdiensten en bedrijfsleven. 
Dat blijkt (wederom) uit een evalutie-onderzoek uitgevoerd door
de Universiteit van Twente in opdracht van de politie Gelderland.

binnenkort meer over dit rapport in Ravage, door buro Jansen & Janssen.

-----------------------
Wetenschappers blikken terug op ontruiming kraakpanden Betuweroute.

door Peter Polder, GroenFront!


Vlak voor oud en nieuw bracht in opdracht van de politie Gelderland Midden
en Gelderland Zuid de Universiteit van Twente een evaluatierapport uit
over de ontruiming van 8 door GroenFront! gekraakte panden op de
Betuwelijn. Veel informatie in het rapport is alleen interessant is voor
GroenFront! activisten en politie. Er staan echter ook een aantal
opmerkelijke zaken in die interessant zijn voor iedereen die met (of
vooral tegen) de Betuwelijn bezig is.

Zo blijken de burgemeesters op de Betuwe een nog al dubbele rol te hebben
gespeeld. Aan de ene kant waren zij vanwege hun slechte verhouding met de
NS en hun anti-Betuweroute standpunt niet erg happig op het mee werken 
aan
de ontruiming van 8 door GroenFront! gekraakte panden. Zeker niet toen
bleek dat de politie na informatie van de zijde van de NS al voor het
kortgeding waren begonnen met de voorbereidingen op een ontruiming. De
burgemeesters wisten dit pas enige tijd na het kortgeding en voelden zich
'overrompeld' door de vergevorderde plannen van de politie.

De plannen hielden ondermeer in dat er een centraal beleidscentrum kwam
tijdens de ontruiming en dat de ontruiming centraal geleid, op een en
dezelfde dag zou beginnen en er overal hetzelfde beleid zou worden gevoerd
ten opzichte van arrestanten en buurtbewoners. De politie, zo bleek uit
gesprekken met politiemensen, bleek de burgemeesters niet te vertrouwen en
wilden de zaken in eigen hand houden. De burgemeesters waren echter 
vooral
gepikeerd over de rol van de NS die zij in interviews met de
wetenschappers van de TU Twente 'ondemocratisch gedrag' verwijten,
betichten van het breken van 'gentlemans agreements' en in het algemeen
neerzetten als onbetrouwbaar en arrogant.

Vlak voor de ontruimingsdatum bracht een delegatie van het
Projectorganisatie Betuweroute een serie bezoeken af aan de 4 betrokken
burgemeesters. Na afloop van een van de gesprekken wist een
gemeenteambtenaar opeens weer waar hij een van de NS delegatieleden 
eerder
had gezien. Het bleek hier te gaan om het hoofd van de Nijmeegse RID
(Regionale Inlichtingen Dienst) de politieman Herman Oolbekkink. Deze had
zich niet als politieman bekend gemaakt en was bovendien degene die
GroenFronters omschreef als 'Gevaarlijke Typen' en 'een bedreiging' waar
'korte metten mee moet worden gemaakt. De burgemeester vond deze
omschrijving ongeloofwaardig. Bovendien verbaasde hij zich er over dat dit
uit de mond van een politieman kwam, terwijl de politie zich in de pers
als 'neutrale partij' presenteerde. 

Oolbekkink is ook de bedenker en hoofd van het CICI (Centraal Informatie-
en Co-ordinatiepunt Infrastructurele projecten), een samenwerkingsproject
tussen 8 politieregio's en de Binnenlandse Veiligheid Dienst. Dit CICI
dient informatie in te winnen over 'groepen of organisaties die tot doel
hebben  de aanleg van infrastructurele projecten te verhinderen danwel te
te bemoeilijken'. Het gaat hierbij onder andere om de Betuwelijn, de HSL
en de vijfde landingsbaan van Schiphol. Via het CICI moet alle informatie
waar verschillende inlichtingendiensten over beschikken worden gebundeld
en geanalyseerd. Het CICI heeft daarnaast ook de taak om namens de 8
betrokken korpsen contacten aan te gaan en te onderhouden met 'private en
publieke actoren die betrokken zijn bij de aanleg van grote
infrastructurele werken' Wat doet dit CICI? Zij spenderen 6 ton
belastinggeld per jaar aan het in de gaten houden van GroenFront!,
Milieudefensie en buurtgroepen die zich verzetten tegen o.a. de
Betuwelijn. Zij doen dit niet alleen maar door het keurig bijhouden van
kranten, TV en websites, maar ook doormiddel van informanten en andere
spionage activiteiten. Daarnaast heeft het CICI regelmatig overleg met
bijvoorbeeld de Projectorganisatie Betuweroute, waarbij de
projectorganisatie verteld wat het preciese bouwschema gaat zijn en het
CICI doorgeeft welke activiteiten de tegenstanders van de Betuwelijn gaan
ondernemen.

De onderzoekers van de Twentse Universtiet vragen zich overigens af welke
legitimatie de CICI speurneuzen denken te hebben. Bovendien waarschuwen
zij voor de te nauwe banden tussen deze private partijen en de politie.

Vanwege het brede verzet tegen de Betuweroute was de politie niet zo zeker
van zijn zaak. Zowel de onderzoekers als het CICI trekken de conclussie
dat alhoewel veel buurtbewoners zich neergelegd hebben bij de bouw van de
Betuweroute, dat niet betekend dat zij het er mee eens zijn. De politie
was er dan ook bang voor dat buurtbewoners zich aan de kant van de
activisten zouden scharen. Ook de gemeentebesturen in de Betuwe
vertrouwenden ze niet. Om die reden heeft de politie een media-offensief
opgezet waarin vooral benadrukt werd dat de politie rustig en
proffesioneel optrad. Dit om te voorkomen dat de politie de zwarte piet
zou krijgen mocht het ergens misgaan tijdens de ontruiming.

Het rapport is te bestellen bij de TU Twente

IPIT
Facultiteit Bestuurskunde
Postbus 217
7500 AE Enschede
tel: 053:489 39 17
ipit@bsk.utwente.nl

Voor achtergronden van het in het bijgaande stuk aangehaalde CICI verwijzen 
de website van onderzoeksbureau Jansen & Janssen:
http://www.xs4all.nl/~respub/



______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).